Veelgestelde vragen over het capaciteitstarief voor gezinnen en kleine ondernemingen

Absoluut, het is mogelijk dat je nettarieven lager liggen in vergelijking met de oude manier van berekenen. Dat betekent dat investeren in elektrische voertuigen, warmtepompen en zelfs bepaalde kookapparaten een stuk voordeliger wordt. Let op: voorwaarde om te besparen is wel dat je die extra verbruikte energie spreidt. Uit studies blijkt dat het leeuwendeel van de klanten dit zonder comfortverlies kan doen.

Voor de nettarieven wel. Bij het capaciteitstarief (kW) maakt het niet uit op welk moment je hoogste piek is. Ook voor de andere nettarieven op basis van je verbruik (kWh) speelt het moment waarop je elektriciteit afneemt, niet langer een rol. Voor de energiecomponent op je factuur kan je energieleverancier wél nog een verschillend dag- en nachttarief aanrekenen.

In 2023 betaal je voor 1 kW op jaarbasis gemiddeld over Vlaanderen ongeveer € 40,4 (excl. btw). Op maandbasis is dat ongeveer € 3,37 (excl. btw). Het bedrag verschilt van netbeheerder tot netbeheerder en hangt dus af van waar je woont.

Een gemiddelde verbruiker betaalt in het nieuwe capaciteitstarief ongeveer evenveel als vroeger. Het capaciteitstarief is immers geen bijkomende kost, maar een andere manier om de netkosten te verrekenen in de nettarieven. Of je meer of minder zal betalen dan vroeger, zal afhangen van je verbruik en de spreiding ervan. Een hoog verbruik in korte tijd betekent een intenser netgebruik en dus wat duurder. Een minder intens - en dus gespreid - gebruik betekent een lagere kost dan vroeger.

Ja, de berekening op basis van het capaciteitstarief is zelfs eerlijker dan het oude systeem, omdat toen alle verbruikte energie meetelde in de afrekening. Vergelijk het met een vakantiehuis met meerdere bedden, dat ook duurder is dan een met één bed, of alle bedden nu bezet zijn of niet. De kost is immers gemaakt voor de volledige infrastructuur, gebaseerd op de piekwaarde en niet op het gebruik ervan.

Heb je recht op het sociaal tarief? Dan gelden de nieuwe nettarieven niet. Dat is momenteel het geval voor ongeveer 15% van alle Vlaamse gezinnen. Het sociaal tarief is een totaalprijs per kWh, waarin zowel energie- als de netkosten zijn opgenomen. De federale energieregulator CREG bepaalt dat tarief. Via de V-test® of de website van de CREG vind je hoeveel het sociaal tarief momenteel bedraagt.

Ja, het capaciteitstarief is ook van toepassing voor klanten met een prepaid meter, je betaalt hierbij het digitaal tarief. Het capaciteitstarief is niet van toepassing wanneer je recht hebt op het sociaal tarief.

De zwaarste verbruikers zijn elektrische voertuigen en grote warmte-opwekkers (zoals bijvoorbeeld warmtepompen). Op de tweede plaats vind je de kleinere warmte-opwekkers: droogkasten, vaatwasmachines, wasmachines, kookplaten en ovens. Andere toestellen hebben doorgaans een klein effect op het net. Het komt erop aan om – voor zover mogelijk – hoge pieken te vermijden door het gebruik van elektrische toestellen met een hoog vermogen meer te spreiden. Zo kunnen bezitters van een elektrische wagen besparen door hun batterij niet zo snel als mogelijk aan vol vermogen op te laden, maar het laden meer te spreiden. Heb je zonnepanelen en schijnt de zon volop, dan kan aan vol vermogen weer wel. Dan gebruik je immers de zelf opgewekte energie rechtstreeks om je wagen op te laden.

Elke maand vragen we iedere klant een minimumbijdrage te betalen voor de netkosten, het bedrag dat overeenkomt met een gemiddelde maandpiek 2,5 kW. Elke klant maakt immers gebruik van onze basisdienstverlening: een correcte spanning en frequentie, en toegang tot onze 24/7 wachtdienst. Bovendien hebben we voor iedere klant een netwerk aangelegd om elektriciteit te distribueren en te transporteren. Deze kosten zijn trouwens onafhankelijk van je verbruik.Ongeveer 4 op 5 klanten heeft een hogere kwartierpiek dan wat overeenkomt met de minimumbijdrage. Deze klanten dragen meer bij in de netkosten, omdat ze meer van de dienstverlening gebruikmaken.

• Heb je een jaarafrekening?
  Dan berekent je leverancier het gemiddelde van de afgelopen 12 gemiddelde maandpieken (waarvan de gemiddelde maandpiek telkens het gemiddelde is van de afgelopen 12 maanden). Op die ‘facturatiepiek’ past je leverancier het capaciteitstarief (in euro per kW per jaar) toe.
• Heb je een maandafrekening?
  Dan komt elke maand je laatste gemiddelde maandpiek op de factuur (die telkens het gemiddelde is van de 12 afgelopen maandpieken). Je leverancier rekent daarop het capaciteitstarief (in euro per kW per maand) aan.
• Je hebt een klassieke meter:
  Dan betaal je voor het capaciteitstarief de minimumbijdrage van 2,5 kW. Op een jaarafrekening vind je dat als een jaarlijks vast bedrag. Bij een maandafrekening betaal je die bijdrage in maandelijkse bedragen. 

Kijk naar het label dat weergeeft hoe energiezuinig je toestel is. Voor zware verbruikers (laadpalen, warmtepompen) is het belangrijk dat het toestel regel- of stuurbaar is. Zo kan je zelf bepalen wanneer je een bepaald toestel verbruikt, of je kunt het verbruik automatisch laten aanpassen in functie van andere apparaten.

Ja, ook als er geen verbruik is, betaal je een vaste minimumbijdrage voor het netgebruik. Dit is zowel het geval bij een klassieke als bij een digitale meter. Ook bij geen of laag verbruik is de aansluiting actief en zijn er kosten gemaakt om de aansluiting te realiseren en te beheren, en om afname van en injectie op het net toe te laten.

Het klopt dat, gezien de introductie van het capaciteitstarief op 1 januari 2023 valt, de winterpieken van januari, februari, maart 2023 zwaarder zullen doorwegen in de facturatiepiek. Maar een hogere piek zal in de wintermaanden ook gepaard gaan met een hoog verbruik, en vanaf het capaciteitstarief ligt de EUR/kWh lager dan in de tariefstructuur tot 2022. Dit wil zeggen dat de wintermaanden mogelijks ook een voordeel kunnen opleveren ten opzichte van de huidige tariefstructuur. Sowieso doe je er dus goed aan om jouw verbruik bij het begin van het jaar meteen te spreiden waar mogelijk.

De facturatiepiek op het mijn.fluvius.be portaal is de facturatiepiek die per facturatieperiode naar je leverancier werd doorgestuurd. Normaal gezien zou deze facturatiepiek ook zichtbaar getoond moeten worden op je factuur door je energieleverancier. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat je leverancier een bijkomende berekening toepast op de facturatiepiek door rekening te houden met de opsplitsing van de meetperiode waarbinnen andere energietarieven van toepassing waren. Een andere mogelijke reden kan ook zijn dat je meter niet communiceerde gedurende (een deel van) de facturatieperiode - het systeem blijft dan doorschatten of geeft tussentijds toch een waarde door, maar je meter valt op status 'niet-communicerend' en dan wordt er een piek van 2,5kW getoond.

Het capaciteitstarief is onafhankelijk van de leverancier, aangezien die hier niet bevoegd is. We berekenen het capaciteitstarief steeds op dezelfde manier, onder toezicht van de Vlaamse energieregulator (VREG).

De formule is voor elke klant in Vlaanderen dezelfde, maar in Vlaanderen verschillen de eenheidstarieven (in euro/kW of euro/kWh) per regio.

Neen, er is geen capaciteitstarief voor gas voor gezinnen en kleine bedrijven.

Je duwt op de knop links van het display van je digitale meter tot je 1.6.0. ziet. De waarde die erbij staat in kW, dat is de hoogste maandpiek die je tot dan verbruikte. Meer info vind je in deze handleiding. 

Je kwartiervermogen (kW) wordt berekend door je kwartierverbruiken (kWh). Je moet je kwartierverbruik dus vermenigvuldigen met vier om tot dezelfde maandpiek te komen.

Nee, voor het het capaciteitstarief zijn er geen vaste, duurdere momenten. Alleen je eigen piekvermogen telt voor de berekening, of dat drukste kwartier nu ’s nachts of overdag valt. Op elk moment betaal je dus hetzelfde tarief per kW.

Nee, de maandpiek is het hoogste kwartiervermogen van de maand en komt overeen met het kwartier waarop je gemiddeld de meeste elektriciteit verbruikte. Huishoudelijke toestellen werken niet altijd een volledig kwartier én werken ook niet de hele tijd op hun maximale vermogen. Je maandpiek zal dus lager zijn dan de som van de vermogens van je toestellen. Benieuwd naar je maandpiek? Kijk dan op mijn.fluvius.be.

Als je bij Fluvius als leverancier terechtkomt, krijg je automatisch een digitale meter en wordt prepaid geactiveerd. Dit geldt in alle omstandigheden, ook wanneer je zonnepanelen hebt.

Nee, er is geen verlies van een opgebouwde compensatie door de introductie van het capaciteitstarief. Voor de klassieke meters worden geen meterstanden opgenomen. Voor de digitale meters waar er nog een overgedragen compensatiesaldo van de klassieke naar de digitale meter was, wordt dit saldo overgedragen zodat er geen verlies is van dit saldo.

Je betaalt vanaf dan zowel het capaciteitstarief voor de klassieke meter, als het prosumententarief. Dit laatste is door de minimumbijdrage wel lager dan vroeger. Je klassieke meter blijft terugdraaien als je energie produceert. Alleen wanneer je niet voldoende energie per jaar produceert om je volledige consumptie te dekken, moet je nog bijbetalen in verbruik, zoals dat nu gebeurt.

Om hogere verbruikspieken te vermijden, probeer je best het verwarmen of opwarmen zo weinig mogelijk te laten samenvallen met het gebruik van andere grote verbruikers zoals het laden van een elektrische wagen, koken op een inductiekookvuur, het gebruik van een droogkast…. In de meeste gevallen, zonder sturing of klokje, schakelt jouw accumulatieverwarming in om 23 uur. Vaak laadt een accumulatieverwarming de eerste uren aan een hoge piek op. Daarom is het vaak aangeraden om pas in het tweede deel van de nacht en overdag andere grote verbruikers aan te zetten. Bekijk zeker de specifieke situatie van jouw exclusieve nachtmeter op mijn.fluvius.be, het is hiervoor wel belangrijk om je kwartierwaarden te activeren. Probeer ook om je verwarmingselementen in de mate van het mogelijke zo te sturen dat ze apart inschakelen. Contacteer hierover je installateur of energiedienstverlener die je kan adviseren.

Klanten met een exclusief nachtmeter hebben uitstel voor de plaatsing van de digitale meter tot 2028. Wanneer je zonnepanelen plaatst, zal Fluvius jouw meters toch digitaliseren, ook als je een exclusief nachtmeter hebt. Er zullen dan 2 digitale meters geplaatst worden. Het voordeel van zonnepanelen hangt af van jouw situatie. Weet wel dat een digitale meter ook heel wat bijkomende voordelen biedt. Zo kan je je verbruik op detailniveau opvolgen, en op die manier gerichter bijsturen.

Nee, we rekenen dit niet dubbel aan. Wanneer deze klant 2 klassieke meters heeft, rekenen we éénmaal de 2,5kW (min. bijdrage) + tarief in EUR/kWh voor de totale kWh van beide meters samen. In het geval dat er 2 digitale meters staan, nemen we de maximale synchrone piek (dus het maximum kwartier van alle kwartieren van beide meters opgeteld) als basis voor de berekening van het capaciteitstarief.

Als je bij Fluvius als leverancier terechtkomt, krijg je automatisch een digitale meter en wordt prepaid geactiveerd. Dit geldt in alle omstandigheden, ook wanneer je exclusief nachttarief hebt.

De korting die je nog hebt op je exclusief nachtverbruik, meer bepaald op de tariefcomponent 'Openbare dienstverplichtingen' blijft van toepassing, het capaciteitstarief verandert hier niets aan. Dit is een korting die jaar na jaar in afbouw is en volledig zal verdwijnen tegen 2028. De korting wordt aangerekend op basis van je exclusief nachtverbruik in kWh, en wordt op dezelfde manier berekend en aangerekend bij klassieke als bij digitale meters.

Het Energiebesluit (3.1.52) bepaalde in juli 2021 dat er voor klanten met uitsluitend nachttarief een uitstel is voor de plaatsing van een digitale meter tot 1 januari 2028. Ditzelfde Energiebesluit beschrijft eveneens dat de plaatsing van een digitale meter wel behouden blijft in geval de vervanging van de meter technisch noodzakelijk is, in geval klanten zonnepanelen plaatsen, een pilootmeter hebben of bij Fluvius als leverancier terechtkomen via prepaid. Binnen de groep van klanten met een digitale exclusief nachtmeter is de impact van het capaciteitstarief uiteraard individueel verschillend. Ook de mogelijke maatregelen hangen af van je persoonlijke situatie, en kunnen dus heel uiteenlopend zijn.

Net als vroeger is de afgenomen energie het enige variabele onderdeel van je afrekening. Minder verbruiken is de enige manier waarop je je energiekosten kunt drukken. 

Neen, omdat de totale kosten bij een digitale en een klassieke meter voor de meeste klanten gelijklopen, en de digitale meter bovendien andere voordelen heeft. Met een klassieke meter betaal je een vaste vergoeding, gecombineerd met een tarief voor je verbruik. Die vaste vergoeding is gebaseerd op een gemiddelde maandpiek van 2,5 kW en bedraagt ongeveer 100 euro per jaar.
Na de invoering van het capaciteitstarief ligt het gedeelte van de netkosten gebaseerd op het verbruik lager, omdat je via de vaste vergoeding al een deel van de netkosten op basis van capaciteit betaalt. Het merendeel van de klanten heeft een maandpiek hoger dan 2,5 kW en betaalt met een digitale meter dus meer voor het capaciteitsluik van de nettarieven.
Op het andere luik van de nettarieven (gebaseerd op verbruik) betalen klanten met een digitale meter echter veel minder, omdat de eenheidsprijs per kWh veel lager is. Tellen we de verbruiks- en capaciteitscomponent van digitale en klassieke meter op, dan blijken de totale kosten voor het merendeel van de klanten ongeveer gelijk te zijn.
Voor jou als particulier is het veel makkelijker je energie te spreiden dan je energie te beperken (minder te verbruiken). En daarvoor heb je een digitale meter nodig: om je energieverbruik beter in kaart te brengen en zo je verbruik beter te verdelen. Bovendien hoef je je meterstanden nooit meer manueel door te geven.